Ekspozycje i ciekawe miejsca
Jaki i osły
Naprzeciw woliery aleksandrett chińskich mieszkają domowe jaki i osły
Jak domowy (Bos mutus f. grunniens)
Przodkiem jaka domowego jest jak dziki (Bos mutus). Udomowienie nastąpiło w Tybecie w I. tysiącleciu p.n.e. W Chinach i Indiach żyje zaledwie 15 000 dzikich jaków. Liczebność jaków domowych szacuje się natomiast na 13 mln.
Zwierzęta te sa doskonale przystosowane do krótkiego okresu wegetacji, skrajnie niskiej temperatury i dużej wysokości nad poziomem morza. Zwinnie porusza się w górach nawet na wysokosciach 5500m npm.
W przeciwieństwie do bydła domowego nie ryczą, tylko mamroczą i chrząkają. Stąd „grunniens” -w naukowej nazwie oznacza mamrotanie. W swojej ojczyźnie jak jest często krzyżowany z bydłem domowym i zebu. Tubylcy nazywają „jak” tylko samce, zaś samice to „nak”. Długie rogi występują u obu płci, lecz samce (buhaje) są znacznie większe od samic (krów). Większość jaków domowych ma futro czerwonobrązowe, ale są też jaki białe, cętkowane lub ciemne z białymi nogami. Jaki służą do pracy w polu, transportu ładunków (do 150 kg), jako zwierzę wierzchowe i holownicze. Z ich żółtego bardzo tłustego mleko (5,8% tłuszczu) uzyskuje sie masło i sery. Niskocholesterolowe mięso jaka jest lekkostrawne, można je wędzić lub suszyć. Wełna jaków nadaje się do wyrobu grubych ubrań, namiotów i lin. Suszony obornik to jest na opał i do izolacji kamiennych domów w górach.
Osioł domowy (Equus asinus)
Przodkiem naszego domowego kłapouchego był dziki osioł afrykański – nubijski lub somalijski. Udomowienie przebiegło prawdopodobnie już 5000 lat p.n.e. w dolinie Nilu i na terenie Libii. Oswojenie osła zwiększyło mobilność ludzi. Osła cechuje ogromna wytrwałość, upór, determinacja, odwaga i niezwykle skromne wymagania. Jest w stanie znosić długotrwałe okresy braku wody. Nie ma lęku wysokości, jego twarde, odporne na ścieranie kopyta świetnie się sprawdzają na wąskich kamienistych ścieżkach. Zaniepokojony zatrzymuje się i obserwuje, nigdy nie zrywa się do bezmyślnej ucieczki. Sprawdza się jako zwierzę juczne, pociągowe i zaprzęgowe, a czasem i wierzchowe. Jest długowieczny, może dożyć 50 lat.
Według wielkości osły dzieli się na karłowate (do 100cm w kłębie), średnie, duże i olbrzymie (140-160cm w kłębie). Ważą od 80 kg do 450 kg. Kolor osłów jest najczęściej w odcieniach szarego piasku, występują jednak także osły czarne, nakrapiane lub białe.
Mimo, że osły nie tworzą haremów i prowadzą samotnicze życie, chętnie zaprzyjaźniają się z innymi zwierzętami domowymi. Osły często wykorzystuje się w onoterapi – czyli do pracy z osobami chorymi lub niepełnosprawnymi.
